Deutsche Welle’nin Yunanistan servisi Ege Denizi’ndeki su kıtlığı sorununa ilişkin

Sadece Ege Denizi’ndeki Yunan adaları değil, aynı zamanda Türkiye kıyısındaki turistik tatil yerleri de iklim krizinin belirtileriyle, yani Ege Denizi’ndeki su kıtlığıyla karşı karşıya.

Nasıl yazıyor DW, özellikle antik Halikarnassos (Bodrum) susuz kalmıştı. Barajlardan gelen suyun bölgedeki üç kömür yakıtlı elektrik santralini soğutmak için kullanılmasının ana nedenleri kuraklık ve durumu kötüleştiren insan faktörleridir. Bir diğer neden ise yüzme havuzlarında su kaynaklarının bilinçsizce kullanılmasıdır.

Deutsche Welle, Türkiye’nin tatil beldesi Bodrum’un su kıtlığıyla eşitsiz mücadelesini anlatıyor. Sonbahar yağmurları sorunu çözmez, yalnızca geçici bir rahatlama sağlar. Etkileyici insan yapımı göl, eski ihtişamını çoktan kaybetmiştir – içinde çok az su vardır ve Ege Denizi’nin incisi olan Türkiye’nin tatil beldesi Bodrum’un doğusundaki kavrulmuş, çatlak arazinin ortasında yer almaktadır.

Ekim ayı ortasından bu yana kapalı olan Mumkular Barajı ve diğer rezervuar, bölgedeki su kıtlığının sembolü haline geldi. İlk başta turistler bunu fark etmedi. Ancak sezonun bitiminden sonra Bodrum’da su birkaç kez birkaç saatliğine kesildi. Belediye yeni kuyular açarak tanklarla vatandaşlara içme suyu ulaştırdı.

Periyodik yağmurlar artık umut vermiyor; gelecek yaz için şimdiden büyük korkular var. Tatil sezonunda Bodrum nüfusunun artması nedeniyle belediyeye göre en az bir milyon kişiye su sağlanması gerekecek. Belediye Başkanı Ahmer Aras, durumun giderek kötüleştiğini şöyle anlatıyor:

Kuraklık nedeniyle tarihimizde benzeri görülmemiş su kıtlığı yaşıyoruz.

Bodrum’daki çevre örgütü Mucep’in sözcüsü Mirbahatin Demir, bölgede 30 yıldır su sıkıntısının yaşandığını, ancak iklim değişikliği ve kötü su yönetimi nedeniyle artık “tamamen farklı bir boyuta” ulaştığını itiraf ediyor.

Bodrum’daki durum Türkiye’nin birçok yerinde yaşananların göstergesidir. Ege Denizi’nin yanı sıra özellikle Marmara Bölgesi de kuraklıktan etkileniyor. İstanbul çevresindeki barajlar rekor düşük seviyelerde. Türkiye yaz aylarında aşırı sıcaklardan muzdaripti; sıcaklıklar kasım ayına kadar normallerin üzerinde seyrediyordu. İstanbul Teknik Üniversitesi Meteoroloji Profesörü Barış Enol şunları söylüyor:

“Kuraklık bir yıldır devam ediyor, sıcaklardan dolayı toprak suyunun daha fazla buharlaşmasına neden oluyor ve bu da durumu daha da kötüleştiriyor. Bu kış da bir önceki kadar kurak geçerse 2024 yazına dayanmak zor olacak. Asıl sorun kuraklıkların birbirini takip etmesidir. Bu da tarımı olumsuz etkileyecektir.”

Profesöre göre, medya ve hükümet “suyun akıllıca kullanımını sürekli olarak teşvik etmeli ve ilgili bilgileri sağlamalıdır, çünkü kuraklık durumunda, bunu hissettiğinizde artık çok geç olacaktır.”

Hiçbir yanılsamaya kapılmıyor ve önümüzdeki hafta Dubai’de gerçekleşecek olan COP28 dünya iklim konferansı gibi siyasi toplantılardan çok az şey bekliyor. İklim değişikliği öncelikle ekonomik bir sorundur ve Türkiye’nin de üretimini yenilenebilir enerji kaynaklarına dönüştürmesi ve tamamen uyarlaması gerekmektedir.

Türkiye, Paris İklim Anlaşmasını imzalamış ve 2053 yılına kadar net sıfır iklim etkisine ulaşma hedefini belirlemiştir. Geçen yıl, güneş ve rüzgar enerjisi ülkenin toplam enerji tüketiminin %16’sını, hidroelektrik ise yaklaşık %20’sini oluşturuyordu.

Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan, aşırı olaylar karşısında iklim değişikliğini defalarca gündeme getirdi. Ancak hükümet büyük inşaat projelerini ve arazi kapatmaları desteklediği için eleştirildi. Çevreciler yazın örneğin Akbelen ormanının linyit santrali kurmak için kesilmesini protesto ederken, cumhurbaşkanı kömürden vazgeçmek istemediğini açıkça belirtmişti. Çevre aktivisti Demir şöyle diyor: “Akbelen’deki ormansızlaşma Bodrum’daki su sıkıntısını daha da kötüleştirdi.”

Resmi verilere göre Bodrum’da geçen yıl yaklaşık 18 milyon metreküp su kullanıldı. Ekolojiste göre bunların yaklaşık 9 milyonu Akbelen’de yer altı sularından pompalanarak kaybolmuş durumda. Barajlardan gelen su aynı zamanda bölgedeki kömürle çalışan üç termik santralin soğutulmasında da kullanılıyor. Bunların kapatılması ve yerine güneş enerjisi konulması gerektiğini söylüyor.

Özel havuzlardan ve çimlerden aşırı su tüketimi de bir diğer sorundur. Belediyeye göre Bodrum’da yaklaşık 30.000 yüzme havuzu bulunmaktadır. Belediye başkanı, sahiplerine bu kış bunları boşaltmamaları, arıtılmış suyu yeniden kullanmaları konusunda çağrıda bulundu. Ancak belediye şu ana kadar radikal önlemler almaktan kaçındı.

Aktivist, sürekli yeni kuyuların açılmasının yalnızca geçici bir çözüm olduğunu ve uzun vadede sorunu daha da kötüleştireceğini ifade etti. Yeraltı suyunun aşırı tükenmesinin içme suyunda tuzluluğa yol açabileceğine dair endişeler bile var.

İklim meselesi Yunanistan’ı da ilgilendiriyor. Yayınımızda bildirildiği gibi, hafif ila orta dereceli kuraklık koşulları Atina Ulusal Gözlemevi’nin meteo.gr hizmeti, Ekim 2023’te Yunanistan topraklarının %38’inde kaydedildiğini bildirdi. Orta ve doğu Makedonya ile özellikle Trakya bölgesindeki kuraklık orta, bazı yerlerde ise aşırı olarak sınıflandırılıyor. Orta ve doğu Peloponnese’nin bazı kısımlarında, doğu orta Yunanistan’da (Attika dahil), orta ve güney Evia’da ve bazı Ege adalarında orta derecede kuraklık hüküm sürdü. Ayrıca orta ve batı Makedonya’nın bazı bölgelerinde orta derecede kuraklık koşulları gözlendi.

Source link