Savaş küresel ekonomiye ağır bir gölge düşürüyor

İsrail'in, Şam'daki büyükelçiliğini füze saldırısıyla yok ederek İran'la çatışmayı tırmandırma kararı, İsrail'e yüzlerce insansız hava aracı ve füze fırlatan İran'ın tepkisine yol açtı ve iki ülke arasında, muhtemelen bu savaşı da içerecek şekilde açık bir savaş riskini beraberinde getirdi. Amerika Birleşik Devletleri, daha yakın.

Sonuçta militan İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun uzun süredir İran'ın nükleer programını yok etmek istediği bir sır değil. ABD'de bazıları da aynı şeyi düşünüyor. Bu Hawks için bir fırsat değil mi?

İÇİNDE malzemeNisan 2024'te yayınladığımız makalede, Hamas'ın İsrail'e yönelik ölümcül saldırısının ardından bu tür bir tırmanışın küresel ekonomi için temel tehlike olduğunu savunduk. Son 50 yılda küresel ekonomideki ağırlığının yarıdan fazla azalmasına rağmen petrol varlığını sürdürüyor temel enerji kaynağıdır. Ciddi arz kesintilerinin önemli olumsuz ekonomik sonuçları olacaktır.

Ayrıca Basra Körfezi bölgesi dünyanın en önemli enerji üreticisidir: Dünya Enerji İstatistikleri İncelemesi 2023'e göre, 2022'de küresel kanıtlanmış rezervlerin %48'ini ve küresel petrol üretiminin %33'ünü oluşturmaktadır. ABD Enerji Bilgi İdaresi'ne göre, Basra Körfezi'nin güneyinde yer alan Hürmüz Boğazı, 2018 yılında dünya petrol arzının beşte birini oluşturuyordu. Küresel enerji kaynakları için bir aktarma noktasıdır. İran ile İsrail arasında, muhtemelen ABD'nin de dahil olacağı bir savaş felaketle sonuçlanabilir.

IMF ve Dünya Bankası'nın bahar toplantıları için bu hafta Washington'da bir araya gelen küresel ekonomi politika yapıcıları seyircidir: Orta Doğu'da yalnızca akıllı danışmanların galip gelmesini umut edebilirler. Felaket gerçekten önlenirse küresel ekonomi nasıl görünecek?

Bu sorunun yanıtı her zamanki gibi IMF'nin Dünya Ekonomik Görünümü'nde veriliyor. Ancak tahminlerinin mutlaka doğru çıkacağı için değil. Önemli bir şey olsaydı kesinlikle doğrulanmazdı. Ancak dünyanın şu anda nerede olduğuna dair sistematik bir genel bakış sağlıyorlar.

Genel olarak, IMF baş ekonomisti Pierre-Olivier Gourincha'nın girişte açıkladığı gibi, salgının üretim ve enflasyonda neden olduğu şoklara, Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısına, artan emtia fiyatlarına ve keskin sıkılaştırıcı para politikasına rağmen son küresel ekonomik performans beklenenden çok daha iyi oldu. . Belirtildiği üzere, “Birçok karamsar tahmine rağmen dünya bir resesyondan kaçındı, bankacılık sistemi büyük ölçüde dirençli olduğunu kanıtladı ve büyük piyasalar ile gelişmekte olan ekonomiler ani kapanmalardan etkilenmedi.” finans alanında. Özellikle enflasyonun yükselmesi ücret fiyatlarında kontrolsüz bir yükselişe yol açmadı. Genel olarak, küresel ekonomi daha dirençli ve enflasyon beklentileri pek çok kişinin beklediğinden daha ılımlı çıktı. Bunların hepsi iyi haber.

2022 ve 2023 yıllarındaki toplam üretim artışının, düşük gelirli gelişmekte olan ülkeler (LIC'ler) hariç, küresel ekonomi ve onun içindeki tüm büyük gruplara ilişkin IMF'nin Ekim 2022 tahminlerini aştığını belirtmekte fayda var. Aynı şey, yine düşük gelirli ülkeler ve Çin hariç, istihdam için de söylenebilir. ABD ekonomisi özellikle dinamikken, avro bölgesi ekonomisi çok daha az dinamikti.

İlginç soru, parasal sıkılaştırmanın üretim üzerinde neden bu kadar az etki yarattığıdır. Açıklamalardan biri maliye politikasının özellikle ABD'de destekleyici olduğudur. Diğer bir açıklama ise enflasyonun çok artması nedeniyle reel faiz oranlarının yükselmek yerine düşmesidir. Artık durum değişiyor. Üçüncü bir açıklama ise ipoteklerin çoğunluğunun sabit faizli olmasıdır: Bu oran özellikle Birleşik Krallık'ta güçlü bir şekilde artmıştır. Ayrıca pandemi döneminde artan tasarruflar giderlerin finansmanına da yardımcı oldu. Ancak bu süreç artık sona yaklaşıyor. Sıkı para politikasında hala önemli bir gecikme yaşanabilir.

Küresel ekonominin kısa vadeli performansı şaşırtıcı derecede iyiyken, uzun vadeli performansı tam tersi oldu. Bu yüzyılın başından bu yana dünya, kişi başına düşen reel GSYİH'nın büyüme hızında önemli bir düşüş gördü. Yenilikçiliğin en iyi ölçüsü olan “toplam faktör verimliliği – TFV” büyümesindeki çöküş özellikle dikkat çekiciydi. LIDC ülkelerinde TFV büyümesi 2020 ile 2023 yılları arasında negatife bile döndü.

TFV büyümesindeki yavaşlama, büyüme oranlarındaki genel düşüşün yarısından fazlasını oluşturdu. Dünya Ekonomik Görünümü'ne (WEO) göre, bu yavaşlamanın büyük kısmı sermaye ve emeğin sektörlerdeki firmalar arasında artan yanlış dağılımından kaynaklanıyor. Durum değiştirilebilir ama kolay olmayacak. Bu yavaşlamanın nedenlerinden biri, her zaman güçlü bir rekabet kaynağı olan küresel ticarette dinamizmin kaybolması olabilir.

Özetle, bu WEO'dan alınan ana dersler, son ekonomik performansın şaşırtıcı derecede güçlü olduğu ve aynı zamanda CSEC'ler arasında endişe kaynağı olduğu ve bunun yanı sıra, büyük ölçüde ekonomideki üretkenlik artışının yavaşlaması nedeniyle uzun vadeli büyümede önemli bir yavaşlama olduğudur. Ancak büyük belirsizliklerin de olduğunu söylemeye gerek yok.

Öte yandan seçime bağlı mali gevşemede kısa vadede artış görebiliriz. Özellikle işgücü arzında yaşanacak olumlu sürprizler enflasyondaki düşüşü daha da hızlandırabilir. Yapay zekanın genel olarak zayıf üretkenlik artışı üzerinde olumlu bir etkisi olabilir. Başarılı reformlar aynı zamanda potansiyel üretim artışını da hızlandırabilir. Ancak diğer taraftan Çin'de büyümede keskin bir düşüş yaşanabilir. Küresel ekonomik, mali, siyasi ve jeopolitik istikrara yönelik de çok açık riskler var. Küresel ticaret korumacılıktan zarar görebilir. İsrail, ABD ve İran arasındaki bir savaş Ortadoğu'yu sarsabilir ve enerji ve emtia fiyatları üzerinde büyük sonuçlar doğurabilir. Bu kaosun en büyük kurbanları her zamanki gibi en yoksullar olacak.

Bu şokları beklenenden daha iyi atlatmış olabiliriz. Ama yumurta kabuklarının üzerinde yürüyoruz ve dikkatli basmalıyız.

Source link